หน้าดี สีสวย กระรวยตั้ง หางกระดก อกกลม สมส่วน ควรอนุรักษ์” คือลักษณะของไก่แจ้ที่ดี ลักษณะเด่นก็คือ หงอนจะเป็นหงอนจักร 5 จักร แต่ถ้ามี 3 หรือ 6 จักร ความสวยงามก็จะลดน้อยลงไป สีขนก็ควรจะเป็นสีเบญจรงค์คือจะมี 5 สีอยู่ในตัวเดียวกัน คือ สีแดง สีงาช้าง(หรือขาว) สีเหลือง สีดำ สีเขียวเงา ไก่แจ้สีสวย ๆ จะมองเหมือนอัญมณีที่มีชีวิตเลยทีเดียว
ในสมัยก่อนหากบ้านใครที่เลี้ยงไก่ไว้ แล้วมีไก่สวยงามหรือรูปร่างที่แปลกไป ก็จะนำไปปล่อยไว้ที่วัด ต่อมาก็ได้มีการผสม พั น ธ์ุ กันต่างสาย พั น ธ์ุ ผสมกันไป ผสมกันมา จนผิดปรกติทางสาย พั น ธ์ุ ทำให้ไก่ตัวเล็กลงเรื่อย ๆจนกลายมาเป็นไก่แจ้ สีสวยงามในปัจจุบัน
ไก่แจ้ จะมีหลากหลายสี มากกว่า 2O สี เช่น ไก่แจ้สีดอกหมาก สีขวา ม ง ค ล สีเบญจรงค์ สีแฟนซี ไก่แจ้หลายคนถือเป็นไก่ ม ง ค ล ในตำราwรหมชาติ ไก่แจ้คือไก่wญาเลี้ยง ใครเลี้ยงจะทำให้ชีวิตมี ม ง ค ล เจริญรุ่งเรื่องในหน้าที่การงาน ไก่แจ้ตัวเล็ก สามารถผสมได้หลายสี เลี้ยงง่าย เชื่องมาก สามารถจับ อุ้มเล่นได้เลย
วิธีการเลี้ยง ไก่แจ้
1 เหตุผลความเหมาะสม
ไก่แจ้เป็นสัตว์ปีกที่สวยงาม เลี้ยงง่าย ใช้พื้นที่เลี้ยงน้อย เด็กผู้หญิงหรือคนชราก็เลี้ยงได้ เป็นการพัฒนาคุณภาพชีวิต เป็นการพัฒนาสิ่งแวดล้อมและสามารถทำเป็นอาชีwสร้างรายได้ให้กับครอบครัวได้
2 เงื่อนไขความสำเร็จ
2.1 ผู้เลี้ยงต้องมีความรักและสนใจในการเลี้ยงไก่แจ้
2.2 ผู้เลี้ยงต้องมีความรู้เกี่ยวกับลักษณะ พั น ธุ์ ไก่แจ้ตามอดดมทัศนีย์ทั้งเwศผู้และเwศเมีย
2.3 ต้องมีตลาดรองรับที่ชัดเจน และต้องอยู่ใกล้แหล่งจำหน่ายแลกเปลี่ยน พั น ธุ์ ไก่
ต้นทุน และผลตอบแทน สำหรับการเลี้ยงไก่แจ้ 1 ชุด ซึ่งประกอบด้วยตัวผู้ 1 ตัว และตัวเมีย 4 ตัว
2.1 ต้นทุน
ได้แก่ค่าใช้จ่ายที่เกี่ยวกับ ค่า พั น ธุ์ ค่าอุปกรณ์ในการเลี้ยง ค่า อ า ห า ร ค่าวัคซีนและเวชภัณฑ์ รวมประมาณ 5OOO ถึง 6OOO บาท
4.2 ผลตอบแทน
ในปีแรกจะได้จากการจำหน่ายผลผลิตลูกไก่ ที่ได้จากการเลี้ยง 1 ชุด ได้ลูกไก่จำนวน 7O ถึง 80 ตัว จำหน่ายใน ร า ค า ตัวละ 1OO บาท จะได้ผลตอบแทนประมษร 7OOO ถึง 80OO บาท และในปีต่อ ๆไป จะได้รับผลตอบแทนเพิ่มขึ้น เนื่องจากไม่ต้องลงทุนค่าพ่อ พั น ธุ์ ถึงแม่ พั น ธุ์ อีก
อย่างไรก็ตาม ต้นทุนและผลตอบแทนสามารถเปลี่ยนแปลงได้ตามสภาวะการตลาดและแหล่งเลี้ยง รวมทั้งขนาดการผลิต ดังนั้นเกษตรกรจำเป็นต้องศึกษาข้อมูล และรายละเอียดให้ชัดเจนก่อนตัดสินใจเลี้ยง
อ า ห า ร และการให้ อ า ห า ร
ควรใช้ อ า ห า ร ไก่ไข่ที่มี ข า ย อยู่ทั่วไปในท้องตลาด โดยจำหน่ายตามขนาดไก่แจ้ คือ ไก่ตั้งแต่ 1 วัน ถึง 1 เดือนใช้ อ า ห า ร ไก่เล็ก ไก่อายุ 1 ถึง 3 เดือน ใช้ อ า ห า ร ไก่รุ่น ไก่อายุตั้งแต่ 3 เดือน ขึ้นไปใช้ อ า ห า ร ไก่ใหญ่ และแบ่งให้ อ า ห า ร เป็น 2 มื้อ คือ เช้า-บ่าย สำหรับลูกไก่ควรให้กินตลอด 24 ชั่วโมง ควรมีน้ำสะอาดให้ไก่แจ้กินตลอดเวลา